BHP po niemiecku, czyli czym jest Arbeitsschutz
Odpowiednikiem polskiego BHP jest niemieckie sÅowo Arbeitsschutz, jest to zespóŠÅrodków majÄ cych na celu ochronÄ i promowanie zdrowia oraz bezpieczeÅstwa pracowników w miejscu pracy. Obejmuje on prewencjÄ wypadków oraz chorób zawodowych, jak równieÅŒ poprawÄ warunków pracy i organizacji zawodowej. W Niemczech regulowany jest zarówno prawnie, jak i poprzez ukÅady zbiorowe, zaangaÅŒowane sÄ w to róŌne podmioty, takie jak paÅstwo, pracodawcy, pracownicy, towarzystwa ubezpieczeniowe i zwiÄ zki zawodowe.
Historia Arbeitsschutz
Historia ochrony pracy w Niemczech ÅciÅle wiÄ ÅŒe siÄ z procesem industrializacji i kwestiÄ spoÅecznÄ . Industrializacja przyniosÅa ogromny rozwój gospodarczy, ale równieÅŒ pogorszenie warunków ÅŒycia i pracy dla wielu ludzi. Praca w fabrykach czÄsto byÅa niebezpieczna, mÄczÄ ca i monotonna. Godziny pracy byÅy dÅugie, pÅace niskie, a brakowaÅo zabezpieczenia spoÅecznego. Praca dzieci, kobiet oraz praca w niedziele byÅy powszechne. Skutki to wysokie wskaźniki wypadków i zgonów, choroby, bieda i niepokoje spoÅeczne.
Aby zwalczyÄ te niedogodnoÅci, powstaÅy róŌne ruchy spoÅeczne, które walczyÅy o wiÄksze prawa i ochronÄ pracowników. Stopniowo takÅŒe paÅstwo i pracodawcy uznawali koniecznoÅÄ poprawy warunków pracy, by zwiÄkszyÄ produktywnoÅÄ, zdrowie i zadowolenie pracowników. W ten sposób ochrona pracy w Niemczech stopniowo ewoluowaÅa od czystej ochrony przed wypadkami do kompleksowej ochrony zdrowia.
NajwaÅŒniejsze etapy historii ochrony pracy w Niemczech to:
1839: Prusy zakazujÄ pracy dzieciom poniÅŒej dziewiÄciu lat i ograniczajÄ czas pracy dzieci poniÅŒej 16 lat do dziesiÄciu godzin dziennie. Jest to pierwsze prawne uregulowanie ochrony pracy w Niemczech.
1871: Wraz z powstaniem Cesarstwa Niemieckiego wchodzi w ÅŒycie Reichsgewerbeordnung, która ustanawia inspekcjÄ przemysÅowÄ jako organ paÅstwowy do nadzorowania warunków pracy.
1883: Reichstag uchwala ustawÄ o ubezpieczeniu chorobowym pracowników, która jest jednym z pierwszych ubezpieczeÅ spoÅecznych na Åwiecie. Ustawa ta przewiduje, ÅŒe pracownicy otrzymujÄ zasiÅki chorobowe, opiekÄ lekarskÄ , pieniÄ dze szpitalne i Åwiadczenia pogrzebowe.
1884: ZakÅadane sÄ towarzystwa ubezpieczeniowe zawodowe jako instytucje ubezpieczeÅ od wypadków dla pracowników. Ustawa ubezpieczeÅ od wypadków reguluje renty wypadkowe, leczenie medyczne i prewencjÄ wypadków pracowniczych. Koszty ponoszone sÄ przez pracodawcÄ poprzez skÅadki do towarzystw ubezpieczeniowych.
1891: Prusy zakazujÄ pracy w niedziele w przemyÅle, pracy dzieci poniÅŒej 13 lat, pracy nocnej kobiet i dzieci poniÅŒej 16 lat oraz ograniczajÄ czas pracy kobiet do jedenastu godzin dziennie. Pracodawca jest zobowiÄ zany do troski o ochronÄ pracowników.
1914-1918: I wojna Åwiatowa prowadzi do zawieszenia wielu przepisów dotyczÄ cych ochrony pracy i pogorszenia warunków pracy. Pracownicy sÄ intensywnie wykorzystywani do produkcji wojennej.
1919: Konstytucja Republiki Weimarskiej gwarantuje prawo do pracy, godziwej pÅacy, oÅmio-godzinnego dnia pracy, ochrony siÅy roboczej, wspóÅdecydowania pracowników oraz ochrony matki i dziecka. Konstytucja przewiduje równieÅŒ utworzenie Ministerstwa Pracy odpowiedzialnego za ochronÄ pracy.
1933-1945: Narodowy socjalizm i II wojna Åwiatowa prowadzÄ do jednolitego systemu i ucisku pracowników, zawieszenia wielu przepisów dotyczÄ cych ochrony pracy oraz pogorszenia warunków pracy. Pracownicy sÄ eksploatowani na rzecz produkcji wojennej.
1949: Z powstaniem Republiki Federalnej Niemiec oraz Niemieckiej Republiki Demokratycznej powstajÄ dwa róŌne systemy ochrony pracy. W RFN ochrona pracy jest rozwijana na podstawie Konstytucji, przepisów socjalnych i ukÅadów zbiorowych. W NRD ochrona pracy opiera siÄ na konstytucji, gospodarce planowej i zwiÄ zkach zawodowych.